تئوری توطئه در ایران

کتاب شامل سه مقاله با موضوع توهم توطئه است. اطلاعات بیشتر را می‌توانید از اینجا و اینجا بخوانید.

برخی از جملات کتاب


- در قرون وسطی آزار و شکنجه امری کاملا عادی بود. نه تنها به این معنا که افرادی در معرض خشونت قرار داشتند٬ بلکه از این نظر که اعمال خشونت از لحاظ اجتماعی مورد حمایت دولت و نهادهای قضایی بود و در مورد گروه‌هایی از مردم که به واسطه‌ی ویژگی‌هایی مانند نژاد٬ دین٬ و یا شیوه زندگی نسبت به عموم متمایز بودند٬ به کار گرفته می‌شد. در چنین شرایطی عضویت در این گروه‌‌ها خود به خود توجیهی برای حمله و شکنجه تلقی می‌شد. (پیشگفتار)

- در موارد بی‌شماری در تاریخ سیاسی معاصر ایران هراس‌های واقعی با نگرانی‌های غیرواقعی در هم آمیختند و راه را برای سرکوب گسترده مخالفان هموار کردند. رویکرد پارانوئید هم تراژدی و هم کمدی به وجود آورده بود. (پارانوئید در سیاست ایران - یرواند آبراهامیان)

- توهم توطئه در باور عمومی همه کشورها کم و بیش دیده می‌شود. اما به نظر می‌رسد که این گرایش اعتقادی در خاورمیانه٬ به ویژه در میان ایرانیان نسبت به جوامع دیگر شایع‌تر است. (توهم توطئه - احمد اشرف)

- اینکه می‌گوییم «توهم توطئه» یک نوع بیماری است٬ بدین معنا نیست که اساسا هیچ توطئه‌ای در کار نیست و آنچه توطئه خوانده می‌شود٬ همه از باب خیال و توهم است ... «توهم توطئه» از اعتقاد راسخ و جزمی و تعبدی به نوع خاصی از توطئه شکل می‌گیرد و همچون سایر اعتقادها٬ در قلمرو بررسی و تحلیل علمی قرار نمی‌گیرد و از این رو قابل اثبات یا رد و انکار نیست. (توهم توطئه - احمد اشرف)

- توهم توطئه غالبا میان وطن‌پرستان افراطی٬ سنت‌پرستان مذهبی و محافظه‌کاران راست‌گرای سیاسی نفوذ می‌کند و رونق می‌گیرد و جزء لایتجزای ایدئولوژی سیاسی آنان می‌شود. (توهم توطئه - احمد اشرف)

- عامل موثر دیگر در اشاعه‌ی توهم توطئه٬ فقدان آزادی بیان و برخورد سالم عقاید و آراء و فرهنگ سیاسی و لازم برای تساهل سیاسی و عقیدتی است. (توهم توطئه - احمد اشرف)

- اعتقاد به قضا و قدر و رمل و اسطرلاب و طالع بینی و دسیسه‌های فلک کج رفتار نیروهایی که از حیطه دخالت انسان بیرون است از عواملی هستند که توهم توطئه را تقویت می‌کند. خصوصیات اسطوره‌ای تاریخ‌نگاری سنتی ایران و علاقه ایرانیان به شیوه تفکر اسطوره‌ای و تمایل شدید آنان به اغراق شاعرانه حتی در مسائل سیاسی و اجتماعی نیز در تقویت توهم توطئه بی‌تاثیر نبوده است. (توهم توطئه - احمد اشرف)

یرواند آبراهامیان، احمد اشرف، محمدعلی همایون کاتوزیان

مشخصات کتاب

عنوان: جستارهایی درباره تئوری توطعه در ایران

نویسندگان: یرواند آبراهامیان، احمد اشرف، محمدعلی همایون کاتوزیان

ترجمه: محمد ابراهیم فتاحی

نشر: نی

چاپ هفتم، ۱۳۹۰

187 صفحه

.................

پ.ن: عکس‌ها به ترتیب از چپ به راست؛ آبراهامیان، اشرف، کاتوزیان.

پ.ن.ن: به نظرم به جای مقاله سوم که بیشتر در مورد یک شخصیت بود (ملکی) می‌شد از مقاله‌ای که به موضوع نزدیک‌تر بود استفاد کرد.